Ngày Thận Thế giới là một chiến dịch nhằm nâng cao nhận thức của mọi người về sức khỏe cũng như tầm quan trọng của thận. Trong các bệnh thận, bệnh thận mãn tính (CKD) rất phổ biến: cứ 10 người trưởng thành trên toàn thế giới thì có 1 người mắc bệnh này. Nếu không được điều trị, bệnh có thể gây tử vong. Theo dự báo, bệnh thận mạn tiếp tục tăng hàng năm và được dự báo là nguyên nhân tử vong thứ 5 vào năm 2040.
Năm nay, Ngày Thận thế giới (World Kidney Day) diễn ra vào ngày 13/3 với chủ đề:“Thận của bạn có ổn không? Phát hiện sớm, bảo vệ sức khỏe thận”.
1. Nguyên nhân
Suy thận là hậu quả của rất nhiều bệnh. Một trong những nguyên nhân khiến bệnh suy thận ngày càng gia tăng là các bệnh lý chuyển hóa ngày càng nhiều trong đó có đái tháo đường, tăng huyết áp, gout…
Ngoài ra còn do thói quen sử dụng thuốc không hợp lý như thuốc giảm đau, thuốc kháng sinh. Đặc biệt là các trường hợp bệnh nhân tự ý sử dụng thuốc đông y, thuốc không rõ nguồn gốc, sử dụng thuốc không theo chỉ định của bác sĩ, thực phẩm chức năng hầu hết là do bệnh nhân tự ý sử dụng.
Bên cạnh đó còn có bệnh lý đường tiết niệu dẫn tới suy thận như: sỏi tiết niệu, nhiễm trùng đường tiết niệu… và một số bệnh lý di truyền như thận đa nang, bệnh lý tự miễn như bệnh lý cầu thận, lupus ban đỏ…
Một lối sống không lành mạnh ăn nhiều đồ ăn chế biến sẵn, ăn uống thừa năng lượng hay việc lạm dụng chất kích thích, ít vận động… cũng là yếu tố nguy cơ khiến tình trạng suy thận ngày càng trẻ hóa.
2. Triệu chứng suy thận
Người bệnh thường có tâm lý chủ quan bỏ qua các dấu hiệu bất thường của cơ thể và lúc phát hiện ra bệnh suy thận đã ở giai đoạn cuối. Do vậy, người bệnh cần lưu ý một số triệu chứng cảnh báo suy thận.
Thận có ba chức năng chính bao gồm: đào thải nước, đào thải chất độc, sản xuất một số nội tiết tố và khi chức năng thận suy giảm người bệnh có thể có một số biểu hiện sau:
- Do các độc tố tích tụ trong cơ thể thận không được đào thải hết nên cơ thể sẽ có các dấu hiệu như: Mệt mỏi đôi khi chỉ thoáng qua, suy nhược cơ thể, chán ăn, khó ngủ, khó tập trung làm việc, buồn nôn, nôn.
- Thiếu máu: Thông thường thận sẽ sản xuất erythropoietin kích thích tủy xương sản xuất hồng cầu. Khi bị suy thận người bệnh sẽ có các biểu hiện: đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, suy nhược.
- Biểu hiện của việc mất cân bằng điện giải, khoáng chất khiến da khô, ngứa, chuột rút…
- Tình trạng dịch tích tụ trong cơ thể sẽ gây hiện tượng phù, phát hiện ấn lõm trên nền cứng mắt cá chân, mặt trước cẳng chân. Trường hợp nặng có thể phù toàn thân, khó thở, đau ngực..
- Rối loạn tiểu tiện, tiểu máu, nước tiểu có bọt.
- Giảm khả năng tình dục.
3.8 nguyên tắc vàng phòng ngừa bệnh thận
1.Tập thể dục: Điều này có thể giúp duy trì trọng lượng cơ thể lý tưởng, giảm huyết áp và nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính.
2.Ăn uống lành mạnh: Điều này có thể giúp duy trì trọng lượng cơ thể lý tưởng, phòng các bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh tim và các tình trạng khác liên quan đến bệnh thận mạn tính.
3.Kiểm soát lượng đường trong máu: Khoảng một nửa số người mắc bệnh đái tháo đường bị tổn thương thận, tuy nhiên điều này có thể được ngăn chặn hay hạn chế nếu bệnh đái tháo đường được kiểm soát tốt.
4.Kiểm soát huyết áp của bạn: Huyết áp cao có thể làm hỏng thận của bạn. Do đó, nguy cơ có thể giảm bớt khi kiểm soát tốt huyết áp.
5.Uống đủ nước: Thông thường, khoảng 2 lít nước mỗi ngày cho một người khỏe mạnh trong điều kiện khí hậu dễ chịu. Lưu ý: Lượng chất lỏng nạp vào có thể cần phải được điều chỉnh nếu bạn mắc bệnh thận, tim hoặc gan.
6.Không hút thuốc: Hút thuốc lá làm chậm lưu lượng máu đến thận. Khi lượng máu đến thận ít hơn, nó có thể làm giảm khả năng hoạt động bình thường của thận. Hút thuốc cũng làm tăng nguy cơ ung thư thận khoảng 50%.
7.Không uống thuốc chống viêm/giảm đau thường xuyên: Các loại thuốc thông thường như thuốc chống viêm không steroid (NSAIDS) hay thuốc giảm đau (ví dụ ibuprofen) có thể gây hại cho thận nếu dùng thường xuyên.
8.Kiểm tra chức năng thận nếu bạn có một hoặc nhiều yếu tố “nguy cơ cao”: Các yếu tố này bao gồm: có bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, béo phì, tiền sử gia đình mắc bệnh thận.
Nguồn: Tổng hợp